2.
ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਦੇਵ ਜੀ ਨੇ ਪਰਮਾਤਮਾ ਨਾਲ ਕਿਹੜੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਕੇ
ਸਤਿਕਾਰ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤਾ ਹੈ?

Answer :

Answer:

ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਦੇਵ ਜੀ ਨੇ ਪਰਮਾਤਮਾ ਨਾਲ ਕਈ ਰਿਸ਼ਤੇ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਕੇ ਸਤਿਕਾਰ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਸਮਝਾਇਆ ਕਿ ਪਰਮਾਤਮਾ ਨਾਲ ਹਰ ਰਿਸ਼ਤੇ ਵਿੱਚ ਪਿਆਰ ਅਤੇ ਸਤਿਕਾਰ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਕੁਝ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਰਿਸ਼ਤੇ ਜੋ ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਦੇਵ ਜੀ ਨੇ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੇ ਹਨ:

1. **ਪਿਤਾ-ਪੁਤਰ ਦਾ ਰਿਸ਼ਤਾ**: ਪਰਮਾਤਮਾ ਨੂੰ ਪਿਤਾ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਮੰਨਣ ਨਾਲ, ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਦੇਵ ਜੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਆਦਰ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਇਕ ਪੁਤਰ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ।

2. **ਮਾਤਾ-ਪੁਤਰ ਦਾ ਰਿਸ਼ਤਾ**: ਪਰਮਾਤਮਾ ਨੂੰ ਮਾਂ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮੰਨਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਪਿਆਰ, ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਸਹਾਰਾ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

3. **ਸਖਾ-ਮਿਤਰ ਦਾ ਰਿਸ਼ਤਾ**: ਪਰਮਾਤਮਾ ਨੂੰ ਦੋਸਤ ਅਤੇ ਸਾਥੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਮੰਨਣ ਨਾਲ, ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਸਿਖਾਇਆ ਕਿ ਪਰਮਾਤਮਾ ਨਾਲ ਅਪਣੇਪਨ ਅਤੇ ਭਰੋਸੇ ਦਾ ਰਿਸ਼ਤਾ ਬਣਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।

4. **ਪਤੀ-ਪਤਨੀ ਦਾ ਰਿਸ਼ਤਾ**: ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੇ ਨਾਲ ਅਪਣਾ ਰਿਸ਼ਤਾ ਪਤੀ ਅਤੇ ਪਤਨੀ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਵਰਗਾ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪਿਆਰ, ਸਮਰਪਣ ਅਤੇ ਨਿਭਾਉ ਹੁੰਦਾ ਹੈ

Explanation:

ਉੱਤਰ:-ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਦੇਵ ਜੀ ਨੇ ਜੀਵ-ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪਰਮਾਤਮਾ ਨਾਲ ਪਿਤਾ, ਮਾਤਾ, ਭਰਾ ਆਦਿ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰ ਕੇ ਸਤਿਕਾਰ ਪ੍ਰਗਟਾਇਆ ਹੈ। ਪ੍ਰਭੂ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਨ ਕਰਕੇ ਆਪ ਫ਼ਰਮਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਹੇ ਪ੍ਰਭੂ! ਤੂੰ ਹੀ ਮੇਰਾ ਪਿਤਾ ਤੇ ਤੂੰ ਹੀ ਮਾਤਾ (ਮਾਂ) ਹੈਂ ਭਾਵ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਦੀ ਥਾਂ ਹੈ। ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਿਤਾ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤੂੰ ਸਾਰੇ ਸੰਸਾਰ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਹੈਂ। ਜਿਵੇਂ ਮਾਂ ਬੱਚਿਆਂ ਦਾ ਫ਼ਿਕਰ ਕਰਦੀ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ-ਪੋਸ਼ਣਾ ਕਰਦੀ ਹੈ ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤੂੰ ਸਾਰੇ ਜਗਤ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦਾ ਫ਼ਿਕਰ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਹੈਂ । ਹੇ ਪ੍ਰਭੂ! ਤੂੰ ਹੀ ਮੇਰਾ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਅਤੇ ਤੂੰ ਹੀ ਮੇਰਾ ਭਰਾ ਹੈਂ। ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਅਤੇ ਭਰਾ ਦੁਖ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਪਰ ਤੂੰ ਸਾਰੇ ਜਗਤ ਨੂੰ ਦੁੱਖਾਂ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਦਵਾਉਣ ਵਾਲਾ ਹੈਂ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਰਮਾਤਮਾ ਨਾਲ ਇਹ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਰਿਸ਼ਤੇ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਕੇ ਸਤਿਕਾਰ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।